विश्वमा उपचारको दृष्टिकोणले अझै पनि सबैभन्दा घातक र उपचार गर्न कठिन मानिने रोगमध्ये क्यान्सर एक हो । यदि हामीले तथ्याङ्कलाई हेर्यौं भने, प्रत्येक वर्ष लाखौं मानिसहरू क्यान्सरबाट ग्रस्त भइरहेका छन्, तीमध्ये धेरैको मृत्यु हुन्छ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार क्यान्सर विश्वव्यापी रूपमा मृत्युको दोस्रो प्रमुख कारण हो। सन् २०१८ मा यो घातक रोगबाट करिब ९६ लाख मानिसको मृत्यु भएको अनुमान गरिएको छ । स्वास्थ्य विज्ञहरूका अनुसार क्यान्सरबाट मृत्यु हुनुका मुख्य दुई कारण छन्, पहिलो, रोगको पहिचान हुन नसक्नु र दोस्रो, क्यान्सरको उपचारमा कमी हुनु । यसको लक्षण समयमै पहिचान गरी उपचार सुरु गर्न सके ज्यान बचाउने सम्भावना बढेको विज्ञहरू बताउँछन् । यी कुराहरूलाई ध्यानमा राख्दै जोन्स हप्किन्स मेडिसिनले एक रिपोर्टमा क्यान्सरका केही लक्षणहरूबारे बताएको छ जसमा ध्यान दिन मानिसहरूलाई सल्लाह दिइन्छ। यद्यपि विज्ञहरू भन्छन् कि यदि तपाईमा यी मध्ये कुनै एक लक्षण छ भने, यसको मतलब तपाईलाई क्यान्सर छ भन्ने होइन, यस बारे निश्चित रूपमा डाक्टरसँग परामर्श लिनुहोस्।
लगातार तौल घट्नु :
क्यान्सर भएका मानिसहरूमा तौल घट्नु सामान्य कुरा हो। यो रोग को पहिलो देखिने लक्षण मान्न सकिन्छ। क्यान्सर डट नेटका अनुसार क्यान्सर रोगीहरु मध्ये ४० प्रतिशतले अप्रत्याशित वजन घटेको अनुभव गर्दछन् । डाक्टरहरुका अनुसार यो समस्या क्याचेक्सिया नामक तौल घटाउने सिन्ड्रोमका कारण हुन सक्छ ।
शरीरमा अप्रत्याशित दुखाइ
शरीरमा असामान्य अवस्था आउँदा दुखाइ हुनु सामान्य विषय हो । तर शरीरको कुनै पनि भागमा विना कारण दुखाइ महसुस हुन थाल्यो भने होस् गर्नुस् यो क्यान्सरको लक्षण हुन सक्छ । उदाहरणका लागि, हड्डीको क्यान्सर प्रायः सुरुदेखि नै दुख्छ। अर्कोतर्फ, ब्रेन ट्युमरले टाउको दुख्छ जुन धेरै दिनसम्म रहन्छ र उपचारले निको हुँदैन। जोन्स हप्किन्सको प्रतिवेदनले शरीरमा अप्रत्याशित दुखाइको समस्याको बारेमा डाक्टरसँग परामर्श लिनुपर्ने बताएको छ।
छाला परिवर्तन
विज्ञहरूका अनुसार केही प्रकारका क्यान्सरमा मानिसले छालामा परिवर्तन देख्न सक्छन् । शरीरमा गाँठो वा दागको असामान्य उपस्थिति छालाको क्यान्सरको संकेत हुन सक्छ। छालामा देखिने दागहरूबाट रगत बग्नु र सजिलै निको नहुनु छालाको क्यान्सरको लक्षण हुन सक्छ। त्यस्तै, मुखको क्यान्सर मुखमा छालाबाट सुरु हुन्छ। यी संकेतहरूलाई ध्यानमा राख्नुपर्छ।
थकान
जोन्स हप्किन्स मेडिसिनको प्रतिवेदनले क्यान्सर रोगीहरूमा लगातार थकानको समस्या पनि सामान्य देखिएको बताएको छ। शरीरलाई आराम दिएर पनि थकान कम नहुनु क्यान्सरको प्रारम्भिक लक्षण मानिन्छ । अनुसन्धानकर्ताहरुका अनुसार तपाईको शरीरलाई क्यान्सर बढ्नको लागि पोषक तत्व चाहिन्छ, यी पोषक तत्वहरुको कमीले मानिसहरु थकित हुन्छन् । यद्यपि, थकानलाई मात्र क्यान्सर मान्न सकिँदैन। थकान पनि धेरै अन्तर्निहित कारणहरू छन्, तिनीहरूमध्ये धेरै क्यान्सरसँग सम्बन्धित छैनन्। यस बारे डाक्टरसँग परामर्श लिनुहोस्।